با آداب و رسوم مردم روسیه آشنا شوید
روسیه به خاطر فرهنگ و ادبیات غنی و حضور چهرههای سرشناسی نظیر الکساندر پوشکین، داستایوفسکی و لئو تولستوی باعث شده است گردشگران زیادی به این کشور سفر کنند و با آداب و رسوم مردم آن بیشتر آشنا شوند.
روسیه، پهناورترین کشور جهان است که در شمال اوراسیا قرار دارد. این کشور در آسیای شمالی و اروپای شرقی واقع است و با اقیانوس آرام شمالی و اقیانوس منجمد شمالی و نیز با دریای خزر، دریای سیاه، و دریای بالتیک مرز آبی دارد.
علاوه بر این، روسیه با ۱۴ کشور آسیایی و اروپایی مرز زمینی دارد. روسیه کشوری فدرال با تقسیمات کشوری پیچیده است و شامل ۸۳ واحد فدرال از جمله ۲۱ جمهوری خودگردان میشود. ۸۱٫۵ درصد از جمعیت ۱۵۰ میلیونی روسیه را روسیها، ۳٫۸ درصد را تاتارها، ۳ درصد را اوکراینیها و بقیه را مردم سایر کشورها تشکیل میدهند. برای آشنایی با آداب و رسوم مردم روسیه با ما همراه باشید.
فرهنگ در روسیه
روسیه از نظر تنوع فرهنگی یکی از متنوعترین کشورها است. بیش از ۱۶۰ گروه مختلف از فرهنگها و قومیتها در این کشور زندگی میکنند. از سالیان پیش اسلاوها، باشقیر، تاتارها، ارتدکسها، اهالی چچن، بوداییها و نژاد روس با اشتراکات زیاد توانستهاند تولیدات فرهنگی متفاوتی را به مردم جهان ارائه کنند. موسیقی، ادبیات، نقاشی، هنر مینیاتور و رقص حاصل تلاش این فرهنگهای مختلف است که موفق شدهاند به رشد قسمتی از فرهنگ روسیه کمک کنند. به گفته روس شناسان، یکی از دلایل چیره شدن ادبیات روس بر غرب در قرنهای ۱۸، ۱۹ و ۲۰ همین تنوع فکری بوده است.
ادبیات روسی یکی از غنیترین ادبیات جهان به شمار میرود. عصر طلایی ادبیات روسی در دوران پتر کبیر آغاز شد و در سالهای ۱۸۱۵ تا ۱۸۳۰ به اوج خود رسید بهطوری که بزرگترین شاعر روسیه، الکساندر پوشکین در جهان معروف شد. از شاعران و نویسندگان دیگر روس میتوان به نیکولای گوگول، ایوان تورگنیف، داستایوفسکی، لئو تولستوی، آنتوان چخوف و ماکسیم گورکی اشاره کرد.
روسیه فرهنگ پرباری دارد و یکی از نمادهای این کشور، عروسکهای تو در توی ماتروشکا است که اغلب از شش تکه تشکیل میشوند. گنبدهای رنگارنگ که از دوران حکومت ایوان مخوف رواج یافتند نیز در معماری این کشور بهویژه کلیساها خیلی به چشم میخورد. باله، هنر شاخص روسیه محسوب میشود و شرکتهای بالهی بسیار معروفی در این کشور فعالیت میکنند.
مذهب و زبان در روسیه
روسیه جمعیت زیادی دارد که ۱۵ تا ۲۰ درصد از مردم آن ارتدکس مسیحی و ۱۰ تا ۱۵ درصد مسلمان هستند. بیش از ۸۱ درصد از مردم به زبان روسی تکلم میکنند و آن را بهعنوان زبان رسمی و اول خود میدانند. بیش از ۱۰۰ زبان اقلیت نیز در این کشور صحبت میشود که معروفترین آن، زبان تاتاری است و حدود ۳ درصد از مردم از این زبان استفاده میکنند.
خانواده در روسیه
اعضای خانواده در روسیه بهشدت به هم وابستهاند. اکثر خانوادهها در آپارتمانهای کوچک زندگی میکنند و تعداد اعضای خانواده معمولا کم است؛ زیرا اکثر زنان در بیرون از خانه فعالیت دارند و در نتیجه اغلب به یک فرزند اکتفا میکنند.
آداب و رسوم مردم روسیه
سلام و احوال پرسی های مردم روس اغلب با یک دست دادن بسیار محکم به اصطلاح استخوان شکن آغاز می شود و ارتباط چشمی مستقیم در کنار عباراتی مودبانه و محترمانه در زمان ملاقات هم رد و بدل می گردد که بامزه است زمانی که با خانم ها دست می دهند از این شدت محکم بودن آن کاسته شده و مراعات خانم ها را می کنند ؛ در مقابل خانم ها موقع دیدار از یکدیگر ، گونه ها را سه بار می بوسند که اغلب از سمت چپ آغاز می شود و اینکه مردان موقع دیدن هم همدیگر را بغل کرده یا به پشت هم می زنند که این به وفور در روسیه دیده می شود و اینکه مردم روسیه اغلب در مراسم های مهمی همچون تولد ، سال نو و کریسمس ارتدکسی به هم هدیه می دهند و این جزو رسم هایشان محسوب می شود و شما مسافران عزیز اگر برای شام به خانه یک روس دعوت شدید توجه داشته باشید که با خود یک هدیه کوچک به همراه ببرید و از مردان نیز انتظار دارند که برای میزبان گلی همراه داشته باشند ، البته سعی کنید هرگز گل زرد برای میزبان نبرید و نکته مهم دیگر اینکه هرگز برای نوزادی که به دنیا نیامده کادو نبرید ، زیرا در روسیه آن به نوعی بد یمن می دانند .
همچنین مردم روس در ابتدا هدیه را قبول نمی کنند و شما باید با عباراتی ساده مانند ” قابلی ندارد ” یا ” هدیه قابل داری نیست ” دوباره آن را پیشکش کنید که قطعا از طرفشان پذیرفته می شود و همیشه زمانی که به مهمانی شام دعوت می شوید ، به موقع یا نهایت تا یک ربع دیرتر برسید چون باعث ناراحتی شان می شود و ضمنا کفش های بیرون خود را درآورده و اگر میزبان به شما روفرشی مخصوص داد ، با آن وارد خانه شان شوید و مورد بعدی اینکه برای مهمانی های شام ، لباس رسمی خود را بپوشید و خوب لباس پوشیدن برای روس ها ، نشانه ادب و احترام به میزبان می باشد و سعی کنید که به میزبان برای آماده کردن و تمیز کردن میز بعد از شام پیشنهاد کمک دهید و اگر در ابتدا پذیرفته نشد ، مؤدبانه پا فشاری نمایید .
در روسیه عموما همیشه اول از بزرگ ترین فرد جمع پذیرایی می شود و هرگز قبل از میزبان یا قبل از دعوت او، شروع به صرف غذا نکنید بگذارید شما را دعوت به سرو غذا کنند و موقع صرف غذا ، دست ها باید همیشه قابل دید باشند و آرنج روی میز قرار داده نشود و در نهایت تا زمانی که به ترک میز دعوت نشده اید، از جایتان بلند نشوید .
آداب و معاشرت
- سلام و احوالپرسی معمولی شامل ارتباط چشمی مستقیم همزمان با دست دادن (محکم) است. علاوه بر این ها باید از عباراتی مانند صبح بخیر یا عصر بخیر نیز بر حسب زمان استفاده کنید.
- وقتی مردان با زنان دست می دهند، معمولا چندان محکم این کار را انجام نمی دهند.
- وقتی زنها یکدیگر را ملاقات می کنند، سه بار گونه یکدیگر را می بوسند، از سمت چپ شروع می شود.
- مرد ها در ملاقات ها ممکن است به پشت کمر یکدیگر ضربه بزنند و یکدیگر را بغل کنند (دوستان صمیمی).
روش های خطاب کردن افراد
نامهای روسی شامل بخش های زیر هستند:
- نام اول، که نام خاص اشخاص است.
- نام میانه، که نسخه یا مشتقی از نام اول پدر است که با اضافه کردن vich یاovich برای مردان و avna یا ovna برای زنان ساخته می شود.
- پسر ایوان دارای نام ایوانوویچ (Ivanovich) خواهد بود در حالی که برای دختر ها از ایوانوونا (Ivanovna) استفاده می شود.
- نام خانوادگی، که نام خانواده است.
- در موقعیت های رسمی، افراد از هر سه نام استفاده می کنند. دوستان و آشنایان نزدیک ممکن است نام و نام میانه یکدیگر را بکار ببرند. دوستان نزدیک و اعضای خانواده فقط از نام اول افراد استفاده می کنند.
آداب و رسوم ازدواج به خصوص در کشور روسیه ریشه های تاریخی و غنی دارد و از زمان های قدیم، بسیاری از مردم به آداب و رسوم ازدواج در کشورشان می بالیدند و اما امروز بعضی ها از رسوم ازدواج بی اطلاع هستند و یا به آنها ارزش واقعیش را نمی دهند و اینکه طبق آداب و رسوم ازدواج در روسیه ، ازدواج برای عروس و داماد در این کشور از جایگاه خاص و ویژه ای برخورداری است ؛ توجه داشته باشید که حلقه ازدواج ( چله ) مشخص شده است که در مصر باستان ، زن و شوهر با بدست نمودن حلقه قسم می خوردند که تا آخرین روز زندگی در شادی ها و غم ها در کنار هم بماند و مصریان بر این باور بودند که اگر حلقه را به انگشت وسطی دست چپ کنند عشق ابدی را تا آخر عمر در خود دارند .
این سنت تا به امروز در مردم شرق باقی مانده است و اما در روسیه حلقه عروسی را به انگشت وسطی دست راست می کنند و قسم میخورند که تا آخر عمرشان با همسر خود با صداقت زندگی کنند و اگر مرد یا زن روس حلقه عروسی خود را بدست چپ انگشت وسطی کنند به این معناست که همسرشان فوت شده اند و رسم دیگر این بوده که عروس را در آغوش گرفته و داخل خانه می برند ، این رسم ازدواج اسلاوی بسیار قدیمی می باشد چون اسلاوی ها به این باور بودند که اگر عروس را در زمان داخل شدن به خانه همسرش در آغوش بگیرد و پاهای عروس زمین را لمس نکند ، شیطان فریب میخورد و عروس نظر نمی شود و اینکه در روستاهای روسیه شکاندن ظرف گلی نشانه باکره بودن عروس بوده و گلی که در جیب داماد گذاشته می شود نشان اظهارعشق عروس به داماد می باشد و ضمنا در ازدواج روس ها دو شاهد وجود دارد که یکی از طرف عروس و دیگری از از طرف داماد می باشد و شاهدان باید کسانی باشند که عروس و داماد به آنها بتوانند اعتماد کنند و بعضی ها مسئولیت این نقش را به خویشاوندان شان نیز میدهند . ضمنا شاهدان باید با عروس و داماد در قسمت انتخاب لباس ، لوازم آرایش ، برگزاری محفل عروسی ، بجا نمودن سنت های مراسم و … کمک و همکاری های لازم را داشته باشند .
و دسته گل عروس که خیلی هم جالب است این است که عروس دسته گل خود را در جمعیت دختران که هنوز ازدواج نکرده پرتاب می کند و کسی که موفق به گرفتن دسته گل عروس شد، این به دین معنی است که او در آینده نزدیک ازدواج می کند .
میراث غنی آشپزی روسی محصول تعامل فرهنگ های مختلف اعم از : بالتیک تا شرق دور می باشد و خاک حاصلخیز روسیه هم برای کشت و کار انواع دانه ها، سبزی ها و میوه ها بسیار مناسب است و در بازارهای روسیه همیشه شما عزیزان می توانید بهترین مواد غذایی محلی را مشاهده و خریداری نمایید ؛ ضمنا روس ها گنجینه رنگارنگی از نان ها ، سالادها ، پیش غذاها و از همه مهم تر، سوپ های متنوع و خوشمزه دارند که درهمه دنیا غذاهای روسی را با آنها می شناسند و قطعا حرفی برای گفتن در شاخه آشپزی دارند .
در ضمن رودها ، دریاچه ها و دریاهای روسیه هم منبع بی نظیری از ماهی ها هستند و اگر علاقه مند به غذاهای دریایی هستید قطعا نا امید از روسیه بر نمی گردید و با این همه اوصاف ، حواستان باشد که روس ها مثل همه ساکنان سرزمین های سردسیر ، غذاهای چرب را دوست دارند و بنابراین بهتر است اگر به روسیه می روید مواظب رژیم غذایی تان باشید و شما در این کشور یک صبحانه معمولی شامل بلینی ( پنکیک کوچک روسی ) بافیلینگ شیرین یا ادویه دار ، انواع کاشا ( فرنی گندم سیاه یا غات دیگر ) ، سیرنیکی ( کلوچه پنیر روسی ) که آن را با مربا ، شکر یا خامه ترش می خورند و نان های متنوع روسی را خواهید خورد که طعم آنها در ذهنتان جادوانه می ماند .
روس ها پیش غذاهای خوش مزه ای هم دارند که گاهی از آنها به جای میان وعده هم استفاده می کنند و اینکه از زیتون و بلینی قارچ ، پنیر یا خاویار گرفته تا سالادهای دلچسبی که اغلب با مایونز مزه دارشان می کنند که واقعا بی نظیرند و متداول ترین سالادهای رستوران های روسیه سالاد الویه ( گوشت ، مرغ یا سوسیس خردشده ، پنیر ، سبزیجات و سس مایونز ) و سایدکا پد شوبی ( سالاد کلاسیک ماهی ) هستند.
آداب غذاخوری
اگر به خانه یک روس دعوت شده اید:
- به موقع بروید یا بیش از ۱۵ دقیقه تاخیر نداشته باشید.
- کفش های خود را خارج از منزل در بیاورید. ممکن است به شما دمپایی داده شود.
- لباس های رسمی بپوشید. لباس مناسب نشان دهنده احترام شما به میزبان است.
- انتظار احترام و محبت داشته باشید.
- بعد از صرف غذا به میزبان پیشنهاد کمک در جمع آوری ظرف ها و تمیزکاری دهید. ممکن است به نشانه ادب پیشنهاد شما را رد کنند. سؤال کنید “آیا مطمئن هستید؟” به میزبان اجازه می دهد پیشنهاد شما را بپذیرد.
رفتارهای سر میز غذا (معمولا غیر رسمی)
- رفتارهای سر میز در کل قاره رواج دارند- در حین غذا خوردن چنگال در دست چپ و چاقو در دست راست نگه داشته می شود.
- مسن ترین یا مهم ترین مهمان قبل از سایرین پذیرایی می شود.
- تا زمانی که میزبان شما را دعوت نکرده است، شروع به غذا خوردن نکنید.
- آرنج خود را روی میز قرار ندهید، اگرچه دستان شما باید دیده شوند.
- اغلب باز شما خواسته می شود که دوباره غذا بکشید.
- استفاده از نان برای صرف سس و آبگوشت رایج است.
- مردها برای خانمهایی که در کنار آنها نشسته اند نوشیدنی سرو می کنند.
- باقی گذاشتن مقدار کمی غذا در بشقاب نشان می دهد که میزبان پذیرایی خوبی داشته است.
- تا زمانی که از شما دعوت نشده است که میز را ترک کنید، بلند نشوید. در شام های رسمی، میهمان افتخاری اولین کسی است که از روی میز بلند می شود.
- هدیه دادن در روزهای تولد، سال نو و کریسمس ارتدکس بین خانواده و دوستان نزدیک مرسوم است.
- اگر برای صرف غذا به یک خانه روسی دعوت شده اید، یک هدیه کوچک تهیه کنید.
- از مهمانان مذکر انتظار می رود با خود گل بیاورند.
- گل زرد بعنوان هدیه کاربرد ندارد.
- تا زمان تولد نوزاد هدیه ای به او ندهید. انجام این کار قبل از تولد خوش یوم تلقی نمی شود.
- روسها معمولاً وقتی به آنها هدیه می دهند تعارف می کنند. در مقابل این تعارفات تاکید کنید که چیز کوچکی است و دوباره هدیه را ارائه دهید.
- روسها اهل معامله هستند و نیازی به ایجاد روابط طولانی مدت شخصی قبل از انجام تجارت با افراد ندارند.
- ایجاد شبکه ای از افراد که می شناسید و به آنها اعتماد دارید می تواند ایده خوبی باشد. کلمه روسیsvyasi به معنای ارتباطات است و به داشتن دوستان کله گنده اشاره دارد.
- این کلمه اغلب برای انجام سلسله مراتب اداری استفاده می شود.
- شکیبایی ضروری است.
- بهتر است هنگام برقراری ارتباط، رسمی رفتار کنید.
- صداقت لازمه ایجاد اعتماد و اعتماد لازمه ایجاد ارتباط است.
- بیشتر روسها به افرادی که “همه کاره” هستند اعتماد ندارند.
- اگر طرف مقابل از شما درخواستی داشته باشد می تواند نشانه ای مبنی بر این باشد که در برقراری ارتباط موفق بوده اید.
آداب و رسوم جلسات تجاری
- قرار ملاقات ها ضروری هستند و باید تا آنجا که ممکن است از قبل ترتیب داده شوند.
- ترتیب جلسه با یک مقام دولتی تقریباً ۶ هفته طول می کشد.
- هنگام ورود به کشور و مجدداً یک یا دو روز قبل از جلسه، آن را تأیید کنید.
- هفته اول ماه مه شامل چندین تعطیلات عمومی است، بنابراین بهتر است برای جلسات خود از این بازه زمانی چشم پوشی کنید.
- در جلسات سر وقت حاضر باشید.
- برنامه ها در روسیه دائما در حال تغییر هستند و همه چیز بیشتر از آنچه انتظار می رود طول می کشد، بنابراین آماده انتظار باشید.
- جلسات را می توان در مدت کوتاهی لغو کرد.
- اولین جلسه اغلب حکم سنجش شایستگی و اعتبار شما و شرکتی که نماینده آن هستید را دارد.
- از زمان استفاده بهینه کنید و شایستگی های خود را نسبت به رقبا نشان دهید.
- پیش از بحث و گفتگو، انتظار یک مکالمه و آشنایی طولانی مدت را داشته باشید.
- نسخه چاپ شده تمام مطالب را به دو زبان انگلیسی و روسی در دسترس داشته باشید.
- روسها معمولا ارائه های طولانی و مفصلی دارند که شامل تاریخچه موضوع و بررسی پیشینه های موجود می شود.
- جلسات گاهی قطع می شوند. گاهی طرفین مکالمه حرف زیادی درمورد موضوع ندارند.
- در پایان جلسه، باید یک “پروتکل” را امضا کنید، که خلاصه ای است از مطالب گفته شده.
مذاکرات تجاری
- جلسات و مذاکرات کند هستند. روسها دوست ندارند عجله کنند.
- ایده خوبی است که متخصصان فنی را در تیم مذاکره کننده خود بگنجانید.
- سلسله مراتب برای روسها اهمیت دارد. آنها به سن، مرتبه و مقام ها احترام می گذارند. تصمیم گیری به عهده مسن ترین افراد است.
- مدیران روس ترجیح می دهند با افرادی با رتبه و مقام مشابه ملاقات کنند.
- روسها مذاکرات را به چشم برد یا باخت می بینند و به برد-برد باور ندارند.
- مطالب مکتوب را به دو زبان انگلیسی و روسی در دسترس داشته باشید.
- روس ها سازش را نشانه ضعف می دانند. آنها مذاکره را تا جایی ادامه خواهند داد که امتیاز لازم را از شما بگیرند.
- روسها ممکن است کنترل خود را از دست بدهند، و از جلسه خارج شوند یا برای فشار به شما برای تغییر موضع تهدید به فسخ قرارداد کنند.
- روس ها اغلب از زمان به عنوان یک تاکتیک استفاده می کنند، به ویژه اگر بدانند که شما محدودیت زمانی دارید. بهتر است اجازه ندهید آنها به محدودیت زمانی شما پی ببرند زیرا ممکن است عمدا وقت کشی کنند.
- تا زمان عقد قرارداد هیچ چیز نهایی نیست. حتی در زمان عقد قرارداد نیز، روس ها ممکن است آن را متناسب با اهداف خود اصلاح کنند.
- از تاکتیک های فروش از طریق اعمال فشار استفاده نکنید، زیرا ممکن است علیه شما کار کنند.
- لباس کاری رسمی و محافظه کارانه است.
- مردان باید کت و شلوارهای رسمی بپوشند.
- زنان باید کت و دامن های تیره و تا زانو بپوشانند.
- کفش ها باید کاملا واکس خورده باشند.
- کارت های ویزیت پس از معرفی های اولیه بدون مراسم رسمی رد و بدل می شوند.
- با استفاده از الفبای سیریلیک، یک طرف کارت ویزیت خود را به روسی ترجمه کنید.
- مدارک پیشرفته دانشگاهی خود را در کارت ویزیت ذکر کنید.
- کارت ویزیت خود را به گونه ای تهیه کنید که طرف روسی آن برای دریافت کننده قابل خواندن باشد.
- اگر شخصی کارت ویزیت ندارد، اطلاعات مربوط به او را یادداشت کنید.
بایدها و نبایدها در روسیه
خندیدن به بسیاری از جوکهایی که در روسیه میشنوید هیچ محدودیتی ندارد مگر آنکه راجع به خانواده باشد که باید شدیدا از آن اجتناب کنید؛ چراکه از نظر روسها این کار بسیار اهانتآمیز و گستاخانه است.
احترام به سالمندان بخش مهمی از فرهنگ خانواده در روسیه محسوب میشود
همانند بسیاری از کشورها احترام به سالمندان بخش مهمی از فرهنگ خانواده محسوب میشود و دادن صندلی خود در اتوبوس یا مترو به افراد مسن یا زن باردار نشانهی احترام است و در روسیه از شما انتظار دارند جای خود را به کسی که احتیاج دارد بدهید. وقتی در بیرون غذا میخورید میزبان باید تمام صورتحساب را بپردازد؛ بنابراین در این کشور اینکه هر کس سهم خودش را بدهد بیادبی محسوب میشود.
روسها فقط برای دوستان و اعضای خانوادهی خود لبخند میزنند؛ بنابراین زمانی که سوار وسایل حمل و نقل عمومی میشوید یا به خرید رفتهاید، بر حسب تصادف به غریبهها لبخند نزنید. روسها یک ضربالمثل نیز در این رابطه دارند، بدون دلیل لبخند زدن نشانهی حماقت است.
مشابه بسیاری از فرهنگهای آسیایی، در روسیه نیز سوت زدن در فضای سرپوشیده بدشانسی میآورد. روسها بسیار خرافاتی هستند و باور دارند سوت زدن در داخل ساختمان باعث ورشکستگی مالی، فقر و حملهی سوسکها میشود! یکی دیگر از خرافات روسها این است که نباید در گوشهی میز ناهارخوری بنشینید، بهخصوص اگر یک خانم جوان هستید. به اعتقاد آنها کسیکه در گوشهی میز بنشیند سرنوشت او بهگونهای رقم میخورد که هرگز ازدواج نمیکند یا به عشق خود نمیرسد.
یکی از رفتارهایی که در روسیه پسندیده نیست، گرفتن انگشت بهسمت مخاطبتان است و در نتیجه بهتر است از کل دست استفاده کنید. علاوه بر این نشان دادن انگشت شصت به علامت اوکی، در این کشور بهمنزله بیادبی گذاشته میشود.
طبق بررسیهای انجام شده در حالت کلی، حدود یکسوم جمعیت کشور انگلیس هیچ مذهبی ندارند! ۳۰ درصد از جمعیت انگلستان پیرو کلیسای انگلیس هستند و ۱۰ درصد آنها به مذهب رومن کاتولیک اعتقاد دارند. اما همانطور که میدانیم وقتی سخن از دین کشور انگلیس میشود، همه این کشور را با دین مسیحیت میشناسند، چراکه مذهب غالب بر این کشور مسیحیت بوده و در کنار آن برخی مردم پیرو دین اسلام، بودائیسم و هندو هستند.