معایب و مزایای

معایب و مزایای تحصیل در روسیه

روسیه، یکی از مهم‌ترین مقاصد تحصیلی ایرانیان به شمار می‌رود و در سال‌های اخیر، ایرانیان زیادی برای تحصیل در روسیه مهاجرت کرده‌اند. از جمله مهم‌ترین مزایای تحصیل در روسیه می‌توان به کیفیت آموزشی بالا، مورد تایید بودن دانشگاه‌های این کشور توسط وزارت علوم و بهداشت ایران، هزینه زندگی و تحصیل مقرون‌به صرفه در مقایسه با اروپا و تنوع فراوان برنامه‌های درسی اشاره کرد. با این حال، مواردی مانند سخت بودن یادگیری زبان روسی، آب‌وهوای بسیار سرد روسیه در زمستان، چالش یافتن کار و ناسازگاری فرهنگی، از جمله معایب تحصیل در روسیه به شمار می‌روند که می‌تواند بر زندگی و رفاه دانشجویان در این کشور تاثیر بگذارد. زندگی دانشجویی در روسیه می‌تواند بسیار هیجان‌انگیز و به یادماندنی باشد و شما با تحصیل در این کشور، می‌توانید علاوه بر بهره‌مندی از کیفیت بالای آموزش، با فرهنگ‌های مختلف آشنا شده و از جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی این کشور مانند دریاچه بایکال، کاخ کرملین و … بازدید کنید.
مزایای تحصیل

مزایای تحصیل در روسیه

براساس گزارش سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، روسیه با بالاتر از کانادا، ژاپن، اسرائیل و ایالات متحده آمریکا، تحصیلکرده‌ترین جمعیت جهان را دارد. بیش از نیمی از مردم روسیه، دارای مدرک تحصیلی عالی هستند که نشان‌دهنده اهمیت بالای تحصیلات در این کشور است. بیش از ۲۰۰,۰۰۰ نفر از ۱۶۸ کشور جهان برای تحصیل به روسیه سفر می‌کنند که نشان‌دهنده کیفیت بالای آموزش در این کشور است. کیفیت آموزشی بالا، دانشگاه‌های برتر در سراسر جهان، دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت و علوم ایران، امکان دریافت بورسیه و تحصیل رایگان، تجربه زندگی دانشجویی هیجان‌انگیز و …، تنها چند مورد از مزایای تحصیل در روسیه به شمار می‌روند که در ادامه به بررسی کامل آن‌ها می‌پردازیم.

امکان تحصیل با کیفیت بالا و تنوع فراوان برنامه های درسی
کشور روسیه، یکی از بهترین سیستم‌های آموزش تحصیلی در جهان را دارد و مدارک اخذ شده از دانشگاه‌های این کشور در سراسر جهان، از اعتبار بالایی برخوردار هستند. کیفیت آموزش در دانشگاه‌های روسیه، به ویژه در زمینه مهندسی و علوم، بسیار بالا بوده و کشور روسیه از پیشگامان تولید علم و فناوری در دنیا به شمار می‌رود.
تنوع رشته و دانشگاه در کشور روسیه بسیار بالا بوده و این کشور دارای حدود ۴۵۰ دانشگاه دولتی با بیش از ۱۷,۵۰۰ رشته درسی است. این دانشگاه‌ها، رشته‌های مختلفی را در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا ارائه می‌دهند.

دانشگاه‌های عمومی در روسیه به مطالعات علمی در طیف گسترده‌ای از رشته‌ها تمرکز دارند، در حالی که دانشگاه‌های علمی کاربردی، عمل‌محور هستند. همچنین اگر شما به هنر علاقه داشته باشید، می‌توانید در کالج‌های هنر، فیلم یا موسیقی ثبت‌نام کنید. در کنار تنوع بالای رشته‌ها در دانشگاه‌های روسیه، امکان تحصیل به زبان انگلیسی نیز در این کشور فراهم است و اگر شما به زبان روسی تسلط کافی ندارید، می‌توانید در رشته‌های ارائه شده به زبان انگلیسی در این کشور ثبت‌نام کنید.

رشته‌های تحصیلی محبوب در دانشگاه‌های روسیه شامل مهندسی، پزشکی، علوم کامپیوتر، مدیریت بازرگانی و روابط بین‌الملل هستند.

یکی از اصلی‌ترین مزایای تحصیل در روسیه برای دانشجویان خارجی، امکان تحصیل در دانشگاه‌های برتر در سطح بین‌المللی است. کشور روسیه دارای دانشگاه‌های برتر در سطح جهان است که رشته‌های مختلفی را باکیفیت بالا ارائه می‌دهند. از بین دانشگاه‌های روسیه، ۴۷ دانشگاه در رنکینگ جهانی QS دارای رتبه بوده و ۲۵ دانشگاه نیز، در بین ۱۰۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار دارند. در جدول زیر می‌توانید ۱۰ مورد از دانشگاه‌‌های برتر روسیه را بر اساس رنکینگ QS در سال تحصیلی ۲۰۲۴-۲۰۲۵ مشاهده کنید.

نام دانشگاه
رتبه در QS 2025
دانشگاه ایالتی لومونوسوف مسکو
۹۴=
دانشگاه فنی دولتی باومن مسکو
۲۹۸=
دانشگاه رودن
۳۱۶=
دانشگاه ایالتی سنت پترزبورگ
۳۶۵=
دانشگاه فدرال کازان
۴۰۱=
دانشگاه HSE
۴۱۰=
دانشگاه ایالتی تومسک
۴۳۱=
دانشگاه ایالتی نووسیبریک
۴۴۲=
انستیتوی فیزیک و فناوری مسکو (MIPT / مسکو Phystech)
۴۵۶=
دانشگاه ملی تحقیقات هسته‌ای MEPHI (موسسه فیزیک مهندسی مسکو)
۴۹۷=

امکان تحصیل در دانشگاه های مورد تایید وزارت علوم و بهداشت ایران
از جمله مهم‌ترین مزایای تحصیل در روسیه، مورد تایید بودن دانشگاه‌های این کشور توسط ایران است. بسیاری از دانشگاه‌های روسیه، مورد تایید وزارت‌ علوم و وزارت بهداشت ایران هستند و مدارک اخذ شده از این دانشگا‌ه‌ها، نیازی به معادلسازی در ایران ندارد. این موضوع به ویژه برای متقاضیان تحصیل پزشکی و دندانپزشکی در روسیه، از اهمیت بالایی برخوردار است.

شما پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه‌های مورد تایید ایران در روسیه، می‌توانید به ایران بازگشته و بدون نگرانی، به ادامه تحصیل یا کار مشغول شوید. در زیر می‌توانید لیست دانشگاه‌های مورد تایید وزارت علوم و بهداشت ایران را مشاهده کنید.

بسیاری از دانشگاه‌های روسیه، در لیست دانشگاه‌های مورد تایید وزارت علوم در روسیه قرار دارند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

دانشگاه فنی دولتی باومن مسکو
دانشگاه دولتی نفت و گاز گوبکین روسیه (مسکو)
دانشکده عالی اقتصاد (HSE)
دانشگاه فدرال کازان
دانشگاه ایالتی لومونوسوف مسکو
موسسه فیزیک و فناوری مسکو (MIPT)
دانشگاه دولتی روابط بین‌الملل مسکو (دانشگاه MGIMO)
دانشگاه ملی تحقیقات هسته‌ای MEPHI (موسسه فیزیک مهندسی مسکو)
دانشگاه ملی علوم و فناوری MISIS
دانشگاه فدرال شمال شرقی به نام M.K.Ammosov – (Yakuts
و …

لیست دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت در روسیه به صورت زیر است:

دانشگاه علوم پزشکی و دندانپزشکی دولتی ای. ال اودوکیموف مسکو (صرفاً رشته دندانپزشکی)
دانشگاه کازان
دانشگاه دولتی لومونوسوف مسکو
دانشگاه دولتی نووسیبرسک
دانشگاه پزشکی دولتی پاولوف سن پترزبورگ
دانشگاه تحقیات ملی پیروگو (RNRMU)
دانشگاه دولتی سن پترزبورگ
دانشگاه تومسک

یکی از مزایای تحصیل در روسیه، هزینه زندگی و تحصیل مقرون به صرفه در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکا است. در جدول زیر می‌توانید هزینه تحصیل در روسیه در سال ۲۰۲۴ را مشاهده کنید.

مقطع تحصیلی
شهریه سالانه به یورو
شهریه سالانه به دلار آمریکا
کارشناسی
۱,۴۷۵ الی ۱۰,۶۰۰ یورو
۱,۶۱۱ الی ۱۱,۵۷۵ دلار آمریکا
کارشناسی ارشد
۱,۷۷۰ الی ۵,۵۴۰ یورو
۱,۹۳۳ الی ۶,۰۴۹ دلار آمریکا
رشته‌‌های تخصصی مانند پزشکی
۱,۴۷۵ الی ۷,۶۰۰ یورو
۱,۱۶۱ الی ۸,۲۹۹ دلار آمریکا
دکترا
۱,۳۷۴ الی ۹,۱۵۷ یورو
۱۵۰۰ الی ۱۰,۰۰۰ دلار آمریکا

در مقایسه با کشورهای اروپایی، هزینه زندگی در روسیه بسیار معقول است. هزینه غذا، اجاره، پوشاک و فعالیت‌های فرهنگی معادل میانگین اروپاست. همچنین تعدادی امتیاز برای دانشجویان وجود دارد. شما می‌توانید با ارائه کارت دانشجویی، در تئاترها، موزه‌ها، سالن‌های اپرا، سینماها، استخرها و …، از تخفیف دانشجویی برخوردار شوید. هزینه زندگی یک نفر در روسیه بدون در نظر گرفتن اجاره خانه، ۵۲۸.۵ دلار آمریکا است. در جدول زیر می‌توانید هزینه زندگی دانشجویی در روسیه در سال ۲۰۲۴ را مشاهده کنید.

عنوان هزینه
قیمت
اجاره ماهانه خوابگاه دانشگاه
۶.۱۱ الی ۶۱.۱۵ دلار آمریکا
اجاره ماهانه یک آپارتمان ۱ خوابه در مرکز شهر
۴۱۸.۸۳ دلار آمریکا
اجاره ماهانه ۱ آپارتمان ۱ خوابه در حومه شهر
۲۸۳.۴۰ دلار آمریکا
خدمات ماهانه (برق، گرمایش، سرمایش، آب زباله) برای یک آپارتمان ۸۵ متری
۹۸.۲۸ دلار آمریکا
هزینه ماهانه خرید غذا و مواد غذایی
۱۳۱ الی ۱۶۴ دلار آمریکا
یک وعده غذا در یک رستوران ارزان قیمت
۸.۱۸ دلار آمریکا
کارت ماهانه حمل و نقل با تخفیف دانشجویی
۵.۴۶ دلار آمریکا
تاکسی ۱ کیلومتر
۰.۳۵ دلار آمریکا
اینترنت ماهانه
۶.۶۴ دلار آمریکا
تفریح و سرگرمی ماهانه
۴۳.۶ الی ۶۵.۵۲ دلار آمریکا

یکی دیگر از مزایای تحصیل در روسیه، امکان استفاده از بورسیه‌های تحصیلی متنوع این کشور است. شما به عنوان یک دانشجوی بین‌المللی با پیشرفت تحصیلی برجسته، شانس خوبی برای دریافت بورسیه تحصیلی دارید و می‌توانید از این طریق بخشی از هزینه‌های تحصیل و زندگی در روسیه را پوشش دهید.

یکی از مهم‌ترین بورسیه‌های تحصیلی روسیه برای دانشجویان خارجی، بورسیه دولتی این کشور است. بورسیه دولتی روسیه، یک بورسیه فول فاند بوده و کل شهریه تحصیل و هزینه خوابگاه را پوشش می‌دهد. همچنین این بورسیه، کمک هزینه ماهانه نیز به دانشجویان ارائه می‌دهد. درخواست برای بورسیه دولتی روسیه، برای دانشجویان همه مقاطع تحصیلی شامل کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا امکان‌پذیر است. این بورسیه، مختص رشته خاصی نبوده و دانشجویان بسیاری از رشته‌های تحصیلی می‌توانند برای دریافت آن اقدام کنند.

یکی دیگر از بورسیه‌های تحصیلی روسیه برای دانشجویان خارجی، بورسیه تحصیلی دانشگاه HSE روسیه است‌. این بورسیه، شامل پوشش کامل شهریه، محل اقامت و هزینه‌های زندگی است و به دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه HSE تعلق می‌گیرد. ددلاین درخواست برای این بورسیه، ۱۱ آگوست ۲۰۲۴ است.

یکی دیگر از مزایای تحصیل در روسیه، تجربه زندگی دانشجویی هیجان‌انگیز است. شما به عنوان یک دانشجو در این کشور، می‌توانید در طیف گسترده‌ای از فعالیت‌های فوق برنامه مانند فعالیت‌های ورزشی، رویدادهای فرهنگی، کلاب‌های مختلف و … شرکت کنید. همچنین روسیه دارای فرهنگی غنی بوده و شما با شرکت در تئاترهای مختلف و بازدید از موزه‌های این کشور می‌توانید بخش‌هایی از فرهنگ این کشور را کشف کنید. در عین حال، حدود ۱۲ درصد دانشجویان دانشگاه‌های روسیه را افراد خارجی تشکیل می‌دهند و شما می‌توانید علاوه بر آشنایی با فرهنگ روسیه، با فرهنگ‌های کشورهای مختلف آشنا شده و دید خود را گسترش دهید‌.

زندگی در کشوری امن و دارای جاذبه های فراوان
یکی دیگر از اصلی‌ترین مزایای تحصیل در روسیه، زندگی در کشور امن با جاذبه‌های فراوان فرهنگی و طبیعی است. روسیه کشور امنی بوده و شما می‌توانید در شهرها و روستاهای این کشور بدون نگرانی در هر ساعت از شبانه روز، قدم بزنید. روسیه، بزرگ‌ترین کشور جهان از نظر مساحت بوده و دارای چندین منطقه آب‌وهوایی از قطبی تا نیمه گرمسیری است.

۲۹ مکان طبیعی و فرهنگی روسیه در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند. از جمله جاذبه‌های طبیعی روسیه می‌توان به دریاچه آب شیرین بایکال، کوه‌های باشکوه آلتای و قفقاز، دره آب‌فشان‌ها در کامچاتکا، ستون‌های کراسنویارسک و … اشاره کرد. همچنین از بین هزاران جاذبه فرهنگی این کشور در شهرهای مختلف، می‌توان کلیساهای باستانی حلقه طلایی و شمال روسیه، مسجد آبی (زانگر) و کرملین در کازان، مجموعه‌های کاخ منطقه لنینگراد و معماری اروپایی کالینینگراد را نام برد. البته کشور روسیه مناطق فرهنگی و جاذبه‌های گردشگری دیگری هم دارد که شما در طول دوره تحصیل خود در این کشور، می‌توانید از آن‌ها بازدید کنید.

معایب تحصیل

معایب تحصیل در روسیه

هرچند که تحصیل در انگلستان مزایای بسیاری دارد اما این تصمیم نیز با چالش‌ها و معایبی همراه است که لازم است به آنها توجه کافی شود. یکی از این معایب، آب و هوای عمدتا ابری و بارانی این کشور است. برای دانشجویانی که از مناطقی با آب و هوای متفاوت به انگلستان مهاجرت می‌کنند سازگاری با این شرایط آب و هوایی ممکن است چالش‌برانگیز باشد.

هزینه‌های بالای زندگی و تحصیل در انگلستان نیز از دیگر معایبی است که دانشجویان بین‌المللی ممکن است با آن روبرو شوند. علاوه بر این چالش دریافت ویزای تحصیلی نیز یکی دیگر از موانعی است که ممکن است پروسه مهاجرت تحصیلی دانشجویان بین‌المللی را کمی سخت کند. فرآیند دریافت ویزا ممکن است طولانی و پیچیده باشد و در برخی موارد در صورت عدم تکمیل تمامی مدارک ممکن است منجر به ریجکتی ویزا شود. در ادامه به معرفی معایب تحصیل در انگلستان می‌پردازیم.

 

یکی از مهم‌ترین معایب تحصیل در روسیه، شرایط آب‌وهوایی این کشور است. آب‌و‌هوای سرد روسیه به ویژه در زمستان می‌تواند چالش مهمی برای دانشجویان باشد و بر سلامت و رفاه افراد اثر بگذارد. دمای هوا در روسیه در زمستان بسته منطقه، می‌تواند بین ۱۰ درجه سانتی‌گراد (در شهر کراسنودار) تا ۴۰- درجه سانتی‌گراد (در شهر یاکوتیا) متغیر باشد.

دمای هوا در شهرهای دانشجویی روسیه مانند مسکو و سنت پترزبورگ در زمستان، بین ۱۰- الی ۲۰- درجه سانتی‌گراد است. در شهر مسکو، بارش برف از اواخر نوامبر شروع شده و تا اوایل آوریل ادامه می‌یابد. بهترین روش برای حل چالش آب‌وهوای سرد روسیه، پوشیدن لباس‌های ۳ لایه و ضخیم است تا شما را از سرمای بیرون محافظت کند.

یکی دیگر از معایب تحصیل در روسیه، چالش زبان است. بیشتر رشته‌های درسی در روسیه به زبان روسی ارائه می‌شوند و تعداد رشته‌های ارائه شده به زبان انگلیسی، کمتر است. همچنین با اینکه امکان تحصیل پزشکی و دندانپزشکی در روسیه به زبان انگلیسی وجود دارد، ولی برای ارتباط موثر با بیماران، دانشجویان باید حتما زبان روسی را یاد بگیرند. از طرفی یادگیری زبان روسی به دلیل داشتن الفبای سیریلیک و بسیار متفاوت با فارسی، دستور زبان پیچیده، تلفظ سخت واژگان و زمینه فرهنگی متفاوت با فرهنگ ایرانی، می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز باشد. با این حال، شما می‌توانید یا شرکت در دوره‌های زبان در روسیه، استفاده از منابع مناسب و صبر و تلاش، زبان روسی را یاد بگیرید.

ناسازگاری فرهنگی و ارتباط با فرهنگ روسیه، یکی دیگر از چالش‌ها و معایب تحصیل در روسیه است که می‌تواند بر عملکرد تحصیلی و شرایط زندگی اجتماعی دانشجویان تاثیر بگذارد. کشور روسیه دارای فرهنگ‌های مختلف است و آشنایی با فرهنگ این کشور می‌تواند به شما کمک کند تا راحت‌تر با دانشجویان بومی و مردم روسیه ارتباط برقرار کنید. برخی از آداب و رسوم مردم روسیه که بهتر است به آن‌ها توجه کنید عبارتند از:

یکی از چالش‌های مهم و معایب تحصیل در روسیه، فرصت‌های شغلی محدود برای افراد خارجی است. با اینکه شما می‌توانید به عنوان یک دانشجوی خارجی، همزمان با تحصیل در روسیه، به صورت پاره وقت در این کشور کنید ولی فرصت‌های شغلی بسیار محدود بوده و بنا بر قانون، شما فقط می‎‌توانید در داخل دانشگاه خود بدون نیاز به مجوز، کار کنید و برای کار در سایر مشاغل باید مجوز کار داشته باشید.

محدود بودن فرصت‌های شغلی، برای بعد از فارغ‌التحصیلی نیز می‌تواند چالش مهمی باشد. برخی از کشورها، مدارک اخذ شده از دانشگاه‌های روسیه را به ویژه در رشته پزشکی قبول ندارند و در نتیجه، شما ممکن است فرصت‌های شغلی مناسبی را به خاطر این موضوع از دست بدهید.

یکی از چالش‌های مهم و معایب تحصیل در روسیه، فرصت‌های شغلی محدود برای افراد خارجی است. با اینکه شما می‌توانید به عنوان یک دانشجوی خارجی، همزمان با تحصیل در روسیه، به صورت پاره وقت در این کشور کنید ولی فرصت‌های شغلی بسیار محدود بوده و بنا بر قانون، شما فقط می‎‌توانید در داخل دانشگاه خود بدون نیاز به مجوز، کار کنید و برای کار در سایر مشاغل باید مجوز کار داشته باشید.

محدود بودن فرصت‌های شغلی، برای بعد از فارغ‌التحصیلی نیز می‌تواند چالش مهمی باشد. برخی از کشورها، مدارک اخذ شده از دانشگاه‌های روسیه را به ویژه در رشته پزشکی قبول ندارند و در نتیجه، شما ممکن است فرصت‌های شغلی مناسبی را به خاطر این موضوع از دست بدهید.

شرایط زندگی

شرایط زندگی دانشجویی در روسیه

زندگی دانشجویی در روسیه ،تجربه‌ای تازه و منحصر به فرد است که به شما کمک می‌کند تا در مسیر اهداف تحصیلی و شغلی خود گام بردارید و در این بین با فرهنگ‌های مختلف آشنا شده و از دوره دانشجویی خود لذت ببرید. یکی از جنبه‌های مهم شرایط زندگی دانشجویی در روسیه، محل اقامت و اسکان است. گزینه‌های اقامت دانشجویی در روسیه، شامل خوابگاه‌های دانشگاه، اقامت در خانه میزبان و اجاره آپارتمان است. ارزان‌ترین گزینه اقامت دانشجویی، اقامت در خوابگاه‌های دانشگاه است. این خوابگاه‌ها معمولا در محوطه یا نزدیکی دانشگاه قرار داشته و دارای حمام و آشپزخانه مشترک هستند. خوابگاه‌های دانشگاه‌ها، مبله بوده و معمولا در نزدیکی کافه و مراکز ورزشی قرار دارند.

یکی دیگر از گزینه‌های اسکان دانشجویی، اقامت در خانه میزبان است. این گزینه نسبت به خوابگاه‌، هزینه بیشتری دارد ولی به شما این امکان را می‌دهد تا به خوبی با فرهنگ و زبان روسی آشنا شوید. همچنین شما می‌توانید در خوابگاه‌های خصوصی اقامت داشته باشید. این خوابگاه‌ها نسبت به خوابگاه‌های دانشگاه، گران‌تر بوده و امکانات بیشتری دارند.

یکی دیگر از جنبه‌های زندگی دانشجویی در روسیه، غذا است. علاوه بر دسترسی به انواع کافه و رستوران‌های مختلف در شهرهای روسیه، شما می‌توانید به راحتی مواد غذایی مورد نیاز خود را برای تهیه انواع غذاهای آسیایی، مدیترانه‌ای و حتی آفریقایی پیدا کنید.

کلام آخر
تحصیل در روسیه مانند تحصیل در هر کشور دیگری، مزایا و چالش‌های ویژه خود را دارد. از جمله مزایای تحصیل در روسیه که تجربه تحصیل در این کشور را بسیار لذت‌بخش می‌کند، می‌توان به کیفیت آموزشی بالا، مدارک معتبر، دانشگاه‌های برتر در سطح جهان، مدارک مورد تایید ایران، هزینه زندگی و تحصیل مقرون به صرفه، امکان دریافت بورسیه‌های تحصیلی و … اشاره کرد. با این حال، در کنار مزایای فراوان این کشور برای دانشجویان خارجی، مواردی مانند نیاز به یادگیری زبان روسی و سخت بودن یادگیری این زبان، آب‌وهوای بسیار سرد روسیه در زمستان و چالش یافتن کار در حین و پس از تحصیل، برخی از معایب تحصیل در روسیه به شمار می‌روند.