فرهنگ و آداب و رسوم مردم ترکیه
فرهنگ مردم ترکیه کشور ترکیه یکی از کشورهایی است که هم، خاورمیانه ای اطلاق می شود و هم اروپایی، به همین دلیل می توان این کشور را اوراسیایی نامید فرهنگ مردم ترکیه نیز بین این دو قاره است و دارای جمعیتی حدود ۸۲ میلیون نفر می باشد و دارای پرچم قرمز رنگ با شکل ماه و ستاره است که از نظر موقعیت جغرافیایی از سمت شمال این کشور به دریای سیاه و از سمت جنوب به دریای مدیترانه و از سمت غرب به دریای اژه راه دارد .
استانبول یکی از شهرهای وسیع ترکیه اس،ت ولی جایگاه پایتخت را شهر آنکارا به خود اختصاص داده است و عموما شغل مردمان این کشور کشاورزی، تجارت و صنعت می باشد و دارای مردمانی بسیار مهربان و خونگرم است و دارای اقوام مختلفی مانند ترک ها، کردها و اقوام متفرقه هستند و در قسمت شرق و جنوب شرقی این کشور سکونت دارند.
کشور ترکیه دارای آب و هوای معتدل بوده و به علت بارش باران نسبتا خوب، سرسبزی و طراوت در این کشور بسیار به چشم می خورد. آداب و رسوم و فرهنگ این کشور بسیار نزدیک به ایران است و بین این دو فرهنگ مشترکات زیادی موجود است ولی به دلیل مهاجر پذیری زیاد این کشور، آداب و فرهنگ دچار تغییراتی شده است، به گونه ای که ترکیبی از دو فرهنگ اروپایی و ترکی در این کشور رواج دارد .
مراسم ازدواج در ترکیه
فرهنگ مردم ترکیه برای مراسم ازدواج به این صورت بوده که ابتدا دختر و پسر در صورت به توافق رسیدن برای یک زندگی مشترک، خانواده ها را در جریان این مسئله قرار می دهند و در مرحله ی بعد خانواده ها با یکدیگر آشنا می شوند و درمورد ازدواج و مراسم عروسی با هم تبادل نظر می کنند. این رسم یکی از رسومات تقریبا مشترک بین فرهنگ ایران و ترکیه می باشد که دارای سه مرحله خواستگاری، بله برون و مراسم عقد و عروسی می باشد.
معمولا مادر خانواده پسر دنبال کیس مناسب است و با پیشنهاد دادن به فرزند عروس را انتخاب می کند. در نمونه های دیگر که بسیار کم است دختر و پسر از کودکی برای هم انتخاب می شوند که این نمونه ها در فرهنگ و رسوم ایرانی هم به وفور دیده می شود. جالب است این نکته را بدانید وقتی پسر جوانی از دوشیزه ای تقاضای خواستگاری و ازدواج را داشته باشد، این مراسم را با صرف یک قهوه ی ترک آغاز می کند و مراسم نامزدی در خانه پدر عروس انجام می شود و بعد از اینکه عروس لباس هایش را به تن نموده، یکی از نزدیکان حلقه ها را به وسیله یک ربان قرمز رنگ به دست راست عروس و داماد می بندد.
رسم دیگر این کشور در ازدواج را این موضوع می توان بیان کرد که دوشیزگان بعد از ازدواج از نام خانوادگی همسرشان استفاده می نمایند و تلاش می کنند این پیوند بسیار طولانی و ادامه دار باشد و تعهد و پایبندی به خانواده بر خلاف فرهنگ اروپایی در ترک ها بسیار دیده می شود.
جالب است بدانید در ترکیه چند همسر داشتن غیر قانونی است و ازدواج به صورت صیغه ای و کوتاه مدت ممنوع است. آنها دارای یک رسم قدیمی و جذاب هستند، دخترانی که به عنوان دوست عروس در جشن شرکت می کنند نامشان را درون کفش عروس نوشته و در آخر جشن اگر نامی که درون کفش بود پاک شده باشد به این معنا است که به زودی ازدواج می کند .
با اینکه میتوان ترکیه را کشوری با فرهنگ اسلامی دانست اما هر پوششی در این کشور تقریبا پذیرفته شده است. البته درنظر داشته باشید که اولین برداشت از شما به عنوان میهمان یا توریست توسط پوششتان تعیین میشود. بهتر است حتیالامکان پوششی متعارف داشته باشید و لباسهایی با خودتان داشته باشید که راحت باشند.
در شهرهای ترکیه هر پوششی به چشم میخورد. تلفیق هر نوع پوشش، از شلوارک، شلوار، تیشرت، لباس آستین بلند، پوشش کاملا اسلامی و… از خصوصیات مهم فرهنگ و رسوم مردم ترکیه محسوب میشود. به این ترتیب شما هم میتوانید بنا بر اعتقاد و فرهنگتان در این کشور ظاهر شوید، اما درنظر داشته باشید که برای ورود به اماکن اسلامی مانند مساجد حتما باید لباسی پوشیده و موجه داشته باشید.
مردم ترکیه بیشتر به پوشیدن لباسهای غیررسمی تمایل دارند. آنها بسته به اعتقادات خود در تابستان از لباسهای خنکی مانند تیشرت و شلوارک یا تاپ و دامن و در زمستان هم از هودی و سویشرت و لوارهای ضخیم و بلند استفاده میکنند.
معمولا پوشش مردم و توریست در سواحل آزادتر است و منع خاصی در پوشش وجود ندارد. در کل اگر قرار است به این کشور سفر کنید، لباس را براساس آب و هوا انتخاب کنید.
مراسم عزاداری در ترکیه
از آنجایی اسلام اکثریت جمعیت این کشور را تشکیل میدهد، فرهنگ و رسوم مردم ترکیه در عزاداری هم بیشتر از هرچیزی تحت تاثیر آموزههای این دین قرار دارد.آنها مثل بقیه مسلمانان به معاد و زندگی پس از مرگ اعتقاد دارند و به همین دلیل دعا برای آمرزش اموات و ورودشان به بهشت جایگاهی ویژه در مراسمهای عزاداریشان خواهد داشت.
مردم ترکیه مانند ما و سایر مسلمانان بدن شخص فوت شده را میشویند و کفن میکنند. پخت حلوا از دیگر اشتراکات ما و فرهنگ ترکیه در مراسم عزاداری است. نکته جالب اینکه براساس رسوم ترکیه کودکان نباید وارد اتاقی شوند که متوفی در آن قرار دارد.آنها قبل از تدفین بر پیکر متوفی نماز میخوانند و سعی میکنند بین لحظه فوت تا تدفین، بیش از ۲۴ ساعت فاصله نیفتد. بعد از تدفین یک وعده غذا در خانه متوفی خورده میشود و مراسم عزاداری رسما شروع خواهد شد.
پخش قرآن و مرثیه یا وعظ از اصلیترین کارهایی است که در مراسم عزاداری انجام میشود و مراسم مانند آنچه در فرهنگ ما وجود دارد تا هفت روز طول میکشد و مراسم روز چهلم، سالگرد و پنجاه و دومین روز پس از درگذشت هم برگزار میشود.همچنین طی ۴۰ روز اول بعد از فوت، اطرافیان حق ندارند جشن عروسی یا نامزدی بگیرند، لباس شیک بپوشند، تلویزیون تماشا یا با صدای بلند صحبت کنند و بخندند. بدگویی از فرد متوفی هم از دیگر مسائلی است که به شدت در فرهنگ و رسوم مردم ترکیه نهی میشود و مذموم است.
رسم هدیه دادن در ترکیه
فرهنگ مردم ترکیه در رسم هدیه دادن و در مقابل، گرفتن هدیه از همدیگر برای آن ها بسیار دوست داشتنی و مرسوم می باشد. آنها مانند ایرانیان تلاش می کنند در مناسبت های مختلف این کار را انجام دهند. یکی از رسومات هدیه دادن که شاید برای کسانی که قصد سفر کردن به این کشور را دارند بسیار جذاب و شنیدنی باشد، می توان رسم دعوتی در ترکیه را بیان کرد، چرا که وقتی آن ها می خواهند دوستان و آشنایان خود را برای مراسم جشن عروسی دعوت کنند، به هر کدام از مدعوین یک هدیه کوچک مانند شانه یا یک صنایع دستی کوچک و زیبا هدیه می دهند.
ترک ها هنگامی که به مسافرت می روند برای خویشاوندان و نزدیکان خود هدیه می خرند. این هدایا شامل صنایع دستی، لباس های سنتی و گاهی هم می تواند وسایل آنتیک و خاص باشد. ترک ها مردمانی بسیار مهمان نواز و عاشق رفت و آمد و دورهمی هستند و آنها به بهانه های مختلف دورهمی برگزار می کنند و به موسیقی بسیار علاقمند هستند.
برای افراد مسن و بزرگ تر ها احترام ویژه ای قائل هستند، هرچند با پیشرفت فرهنگ اروپایی این مسائل کم رنگ تر شده ولی هنوز هم هستند خانواده هایی که فرهنگ ترک نشینان کشور ترکیه را به خوبی رعایت کرده و به نسل های بعد انتقال می دهند.
ترکیه یک کشور مسلمان است و از آنجایی که در دین اسلام هدیه دادن بسیار سفارش شده، این مردمان هم از این قاعده پیروی می کنند.
مذهب مردمان ترکیه چگونه است؟
فرهنگ مردم ترکیه در این کشور اقوام مختلفی زندگی می کنند و این موضوع باعث شده آنها دارای دین و مذهب مختلفی مانند اسلام، شیعه، سنی، مسیحی و یهودی باشند. از میان این ادیان بیشتر آنها مسلمان هستند و از بین آنان نزدیک ۲۰ درصد شیعه اند. قبل از ورود دین اسلام به این سرزمین، آنها مسیحی بودند و در سال ۱۹۲۴ دین رسمی این کشور اسلام معرفی شد، ولی با گذشت زمان این موضوع تغییر پیدا کرد و با عنوان این موضوع که دین از سیاست جدا است، این کشور مذهب خود را غیرمذهبی یا لائیک معرفی نمود و هربار که قانون اساسی مورد تدوین قرار گرفت، این مسئله مورد تایید قرار گرفته است.
با این حال مردم این کشور به دین اسلام پایبند و معتقد هستند. دراین کشور اکثریت شیعیان در نزدیکی مرز بین ایران و ترکیه ساکن هستند که بیشتر آنها از کشور ایران به آنجا مهاجرت کرده و در آن محل ساکن شده اند. یکی از استان های این کشور به نام قارص که در محدوده ی شمال شرقی این کشور است، بیشترین شیعه ها را در خود جای داده و به محله شیعه نشین معروف شده است.
مسلمانان اهل سنت این کشور حنفی هستند و در مرکز و بخش های غربی این کشور ساکن شده اند. علاوه بر موارد ذکر شده در این کشور، شافعی ها هم که شاخه ای از دین اسلام هستند در شرق این کشور زندگی می کنند و اکثر آنها کرد هستند.
اهمیت زبان ترکی در ترکیه
فرهنگ مردم ترکیه این کشور یک کشور اوراسیایی یعنی تلفیقی از اروپایی و خاورمیانه ای یا همان آسیایی می باشد. با وجود اینکه در همسایگی کشور اروپایی واقع شده است، تمام تلاشش بر این بوده که سنت، فرهنگ و زبان ترکی را نسل به نسل به آیندگان انتقال بدهد. در این کشور اکثریت مردم از شهرهای بزرگ تا کوچک آن به زبان ترکی صحبت می کنند و ترکی به عنوان زبان رسمی آنها شناخته شده است و بیشتر آن ها مسلمان بوده و به عقاید دین مبین اسلام پایبند هستند و با گردشگرانی که به این کشور سفر می کنند به زبان ترکی مکالمه می کنند و در صورت نیاز خیلی محدود و کم به انگلیسی یا عربی و فارسی صحبت می کنند.
آنها بسیار دوست دارند گردشگران در مورد آداب و رسوم و سنت هایشان حرف بزنند و از آنها سوال کنند. به شما گردشگران پیشنهاد می کنیم در صورت سفر به این کشور حتما از آنها در مورد سنت و فرهنگشان سوال بپرسید، چرا که برای آنها توضیح در این باره بسیار لذت بخش و غرور آفرین است.
با اینکه زبان های دیگری در کشور ترکیه وجود دارد که مردم این کشور با آن مکالمه می کنند، ولی زبان رسمی آنها ترکی استانبول است و از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد، به گونه ای که حتی در قانون اساسی این کشور این موضوع قید شده است.
در این کشور آموزش هم به زبان ترکی می باشد، یعنی در مدارس دانش آموزان به زبان ترکی استانبول درس می خوانند و این موضوع از سمت کسانی که ترکی صحبت نمی کنند، بسیار ناخوشایند و اعتراض آمیز است .
فرهنگ مردم ترکیه در کسب و کار
فرهنگ کسب و کار در ترکیه مانند سایر کشورها دارای قوانین ضوابط و شرایط مخصوص به خود می باشد. قبل از شروع هرگونه کسب و کار خوب است بدانیم ترک ها بسیار علاقمند به کشور و آداب و رسوم هستند و هرگونه اقدامی که باعث ضرر و زیان به کشورشان باشد را نمی پسندند.
آنها اعتماد به یکدیگر را در هرگونه کسب و کار در اولویت قرار می دهند و تجار این کشور با مشتریان خود براین اساس رفتار می کنند.
شرکت های بسیار زیادی در این کشور ثبت شده که به صورت فامیلی اداره می شود، پس می توان فهمید آنها مردمانی اجتماعی و فامیل دوست بوده و این را در کسب و کارشان نیز رعایت می کنند.
واحد پول این کشور لیر می باشد و در ادارهجات و مراکز دولتی این کشور پرداخت و دریافت رشوه ممنوع می باشد و قانون این کشور مجازات سنگینی برای آن در نظر گرفته است. در هنگام خرید و فروش کالا می توانید با قیمت پایین تر کالایی را بخرید یا به اصطلاح عامیانه چانهزنی کنید و این موضوع فقط در هنگام خرید از بازارچه ها کاربرد دارد و شما نمی توانید در رستوران یا سوپرمارکت چانهزنی کنید.
یکی از مواردی که بین ترک ها در هنگام کسب و کار رواج دارد، این است که شرکا یکدیگر را برای خوردن یک وعده ی غذایی دعوت می کنند و از سرگرم کردن مهمانان بسیار لذت می برند و برای آنها خوشایند است.
لازم به ذکر است شروع هرگونه کسب و کار در این کشور نیاز است قانونی باشد و در سیتم ثبت تجارت ثبت نام شده باشد و این ثبت یکی از بهترین راه و روش ها برای اقامت در کشور ترکیه است. اتباع خارجی به راحتی حق مالکیت و تاسیس شرکت در این کشور را دارا می باشند.
فرهنگ احوالپرسی و نحوه استقبال کردن در ترکیه
مردم ترکیه مثل ما ایرانیها هنگام اولین ملاقات با یکدیگر دست میدهند و به این ترتیب با هم سلام میکنند. البته در نظر داشته باشید که ممکن است مسلمانان ترکیه تمایل نداشته باشند که هنگام سلام و احوالپرسی با جنس مخالف خود دست بدهند.
در حالت کلی تمام فرهنگ و رسوم مردم ترکیه در زمینه سلام و احوالپرسی، شبیه به ما ایرانیها است. آنها مانند ما هنگام ملاقات و احوالپرسی با اعضای خانواده، دوستان و خویشاوندان یکدیگر را در آغوش میگیرند و میبوسند.
درنظر داشته باشید که احوالپرسی با فرد صاحب مقام و یا بزرگتر باید کمی مودبانهتر باشد. مردم ترکیه در این وضعیت با تعظیم یا فرود آوردن سر، به شخص مقابل خود ادای احترام میکنند.
درمورد در آغوش گرفتن و بوسیدن هنگام احوالپرسی این نکته را مدنظر داشته باشید که زنان ترکیه معمولا فقط با زنان به چنین شکلی سلام میکنند و زنان متاهل در این مورد سختگیرتر هم هستند.
مورد جالبی که درمورد فرهنگ و رسوم مردم ترکیه در احوالپرسی وجود دارد این است که آنها بزرگان خانواده را در اولویت سلام کردن قرار میدهند و با بوسیدن دست راست آنها و قرار دادن دستشان روی پیشانی به آنان احترام میکنند.
مرحبا (Merhaba) و سلام، متداولترین شکل در سلام و احوالپرسی مردم ترکیه است. خداحافظی در فرهنگ و رسوم ترکیه از سلام طولانیتر است و معمولا تمایل دارند قبل از خداحافظی مجددا مکالمه را از سر بگیرند.
شیوه خطاب کردن افراد در ترکیه
شیوه خطاب کردن افراد یکی دیگر از موارد مهم در فرهنگ و رسوم مردم ترکیه محسوب میشود. معمولا در محیطهای رسمی ترکیه به نشانه احترام به نام مردان پسوند بی (Bey) و به نام زنان پسوند حانیم (Hanim) اضافه میکنند. شما حتی میتوانید در ایمیلها هم با چنین پسوندی افراد را خطاب یا به نام آنها ساین (Sayin) به معنای عزیز اضافه کنید.
ترکها در مورد غریبهها و کسانی که نمیشناسند، کمی محتاطتر رفتار میکنند. آنها در این موارد به مردانی که از خودشان بزرگتر باشند امچا (عمو) یا دای (دایی) میگویند. آنها زنان بزرگتر را هم تیزه (خاله) یا حالا (عمه) خطاب میکنند. البته در نظر داشته باشید که اگر فرد غریبه همسن آنها بود، ابی (برادر) یا ابلا (خواهر) خطاب میشود.
در نظر داشته باشید که اگر قرار است با مردم ترکیه به زبان خودشان صحبت کنید، حتما در محیطهای رسمی و دربرخورد با افراد غریبه آنها را با لفظ تو خطاب نکنید. در این موارد آنها مثل ما ایرانیها روی جمع و مفرد بودن ضمیر حساس هستند.
رسوم جالب مردم ترکیه
اعتقاد به فال قهوه
یکی از جالبترین موارد در فرهنگ و رسوم مردم ترکیه، اعتقاد به فال قهوه است. در حالت کلی، قهوه جایگاه ویژهای میان ترکها دارد و آنها معمولا یکی دو فنجان از آن را در طول روز مینوشند و به همان نسبت، خواندن فنجان قهوه برای دیدن آینده هم میان آنها جایگاه ویژهای دارد.
ریختن آب پشت مسافر
ریختن آب پشت مسافر یکی از رسوم ما ایرانیهاست؛ شاید برایتان جالب باشد که بدانید مردم ترکیه هم چنین رسمی دارند و آن را به عنوان آرزویی خوب برای مسافر قلمداد میکنند. به نظر آنها این کار یعنی مثل آب برو و راحت برگرد.
رسم جالب در ازدواج
یکی دیگر از فرهنگ و رسوم جالب مردم ترکیه که ممکن است حتی خندهدار به نظر برسد، این است که وقتی کسی در حال ازدواج است، وظیفهای مهم بر دوش او میگذارند. فکر میکنید این وظیفه چه باشد؟ عروس باید نام تمام دوستان و خویشاوندان مجرد خود را زیر کفش عروسیاش بنویسد. بعد از مراسم عروسی باید به زیر کفش خود نگاه کند و ببیند که کدام اسمها پاک شدهاند. هر اسمی که آنقدر پاک شده باشد که نتوان آن را خواند، یعنی صاحب نام قرار است به زودی ازدواج کند.
اعتقاد به چشم نظر
اگر بگوییم فرهنگ و رسوم مردم ترکیه شباهت کمنظیری به فرهنگ ما ایرانیها دارد، بیراه نگفتهایم. استفاده از چشمنظر و باور به خرافه دفع نظر توسط مهره آبی، یکی دیگر از این موارد است. مردم ترکیه مثل ایرانیها معتقدند که مهره چشمنظر میتواند انرژی منفی چشم شور را از بین ببرد. جالب نیست؟
درخت آرزو
یکی از جالبترین فرهنگ و رسوم مردم ترکیه این است که در مکانهایی خاص درختانی با عنوان درخت آرزو دارند. آنها پارچههایی رنگارنگ را به این درختان آویزان میکنند و حین گره زدن پارچه به آرزوهایشان فکر میکنند و امید دارند که این آرزوها برآورده شوند.
اسامی که ریشه در طبیعت دارند
از دیگر فرهنگ و رسوم مردم ترکیه میتوان به اعتقاد به داشتن اسامی مبتنی بر طبیعت اشاره کرد. اسامی که در طبیعت ریشه زدهاند در این کشور بسیار رایج و محبوب هستند. این محبوبیت تا جایی زیاد است که حتی بعضی از والدین نام دوغا به معنای طبیعت را روی فرزندان خود میگذارند. اسامی مانند گونش (خورشید)، یلدیز (ستاره)، دنیز (دریا)، چیچک (گل، شکوفه)، یاگمور (باران)، آتش، سو (آّب)، روزگار (باد) و دمیر (آهن) از رایجترین اسامی ترک محسوب میشوند که همگی به طبیعت بر میگردند.
موسیقی در ترکیه
موسیقی جایگاه مهمی در فرهنگ و رسوم مردم ترکیه دارد. موسیقی ترک از دورههای مختلف موسیقی قدیمی سرچشمه میگیرد و با ترکیب موسیقی محلی آسیای مرکزی از دوره سلجوقی به دست مردم رسیده است. موسیقی سنتی ترکیه تحت تاثیر موسیقی ایرانی، عثمانی، عرب و بالکان قرار دارد و جزو محبوبترین سبک موسیقی میان مردم این کشور محسوب میشود.
امروزه جشنوارههای موسیقی مختلف و متنوعی در این کشور برگزار میشود و گروههای موسیقی نواحی مختلف جهان را دور هم جمع میکند. تارکان، مصطفی صندل، ابراهیم تاتلیس و سرتاب ارنر از معروفترین خوانندگان ترکیه هستند. موسیقی کلاسیک ترکی، موسیقی چندصدایی ترک، موسیقی محلی، موسیقی عربیسک، پاپ، راک، جاز، موسیقی نظامی و موسیقی مذهبی و صوفیانه از معروفترین و محبوبترین ژانرهای موسیقی این کشور هستند.
نوع پوشش مردم ترکیه
با اینکه میتوان ترکیه را کشوری با فرهنگ اسلامی دانست اما هر پوششی در این کشور تقریبا پذیرفته شده است. البته درنظر داشته باشید که اولین برداشت از شما به عنوان میهمان یا توریست توسط پوششتان تعیین میشود. بهتر است حتیالامکان پوششی متعارف داشته باشید و لباسهایی با خودتان داشته باشید که راحت باشند.
در شهرهای ترکیه هر پوششی به چشم میخورد. تلفیق هر نوع پوشش، از شلوارک، شلوار، تیشرت، لباس آستین بلند، پوشش کاملا اسلامی و… از خصوصیات مهم فرهنگ و رسوم مردم ترکیه محسوب میشود. به این ترتیب شما هم میتوانید بنا بر اعتقاد و فرهنگتان در این کشور ظاهر شوید، اما درنظر داشته باشید که برای ورود به اماکن اسلامی مانند مساجد حتما باید لباسی پوشیده و موجه داشته باشید.
مردم ترکیه بیشتر به پوشیدن لباسهای غیررسمی تمایل دارند. آنها بسته به اعتقادات خود در تابستان از لباسهای خنکی مانند تیشرت و شلوارک یا تاپ و دامن و در زمستان هم از هودی و سویشرت و لوارهای ضخیم و بلند استفاده میکنند.
معمولا پوشش مردم و توریست در سواحل آزادتر است و منع خاصی در پوشش وجود ندارد. در کل اگر قرار است به این کشور سفر کنید، لباس را براساس آب و هوا انتخاب کنید.